Gedurende bijna vier eeuwen was het kasteel van Hingene het ‘maison de plaisance’ van de adellijke familie d’Ursel. Met de hulp van internationale ontwerpers volgden de verschillende hertogen trouw de vereisten van de veranderende mode en wooncultuur. De opeenvolgende aanpassingen lieten hun sporen, waardoor het domein d’Ursel een staalkaart biedt van vierhonderd jaar architectuur-, interieur- en tuingeschiedenis. In zijn huidige vorm is het kasteel een uitzonderlijk voorbeeld van een achttiende-eeuwse, adellijke zomerresidentie, omringd door een typisch negentiende-eeuws landschapspark.
Foto: Koen De Vlieger-De Wilde
Tags: Kasteel d'Ursel Hingene Bornem archeonet geotagged geo:lon=4.271 geo:lat=51.10 antwerpen
Sinds 1998 vormen de Onze-Lieve-Vrouw-ten-Hemel-Opgenomenkerk en de pastorie van Mariekerke (Bornem) een beschermd dorpsgezicht. Het pittoreske dorpje Mariekerke ligt aan de Schelde. De neogotische kerk uit 1925 is een ontwerp van architect Gustaaf Careels. De vroegere kerk werd nagenoeg volledig vernield tijdens de Eerste Wereldoorlog. Enkel de toren met zijn opmerkelijke positie naast het koor bleef bewaard. De Romaanse onderbouw van de toren zou een overblijfsel zijn van een 12de-eeuwse vestingtoren.
Foto: Tijl Vereenooghe
Tags: Dorpsgezicht Pastorie Kerk Onze-Lieve-Vrouw-ten-Hemel-Opgenomenkerk Mariekerke Bornem archeonet antwerpen geotagged geo:lon=4.1899 geo:lat=51.0603
Zowel de indeling van het Kasteel d'Ursel in Hingene (Bornem) als de binneninrichting zijn bijzonder mooi bewaard. Elke verdieping heeft haar eigen karakter: de voorraad- en kelderkeukens met de typische tongewelven, de gelijkvloerse verdieping met de schitterende ontvangstruimten, de eerste verdieping met de salons en de tweede verdieping met vertrekken van de hogere bedienden én van de adellijke kinderen. Doorheen dit alles is ook het parallelle systeem van bediendengangen en –kamertjes nog goed zichtbaar. Zowel op de gelijkvloerse als op de eerste verdieping zijn bovendien nog de originele lambriseringen met daarin achttiende- en negentiende-eeuwse wandbespanningen in textiel of Chinees papier bewaard. Sinds 1994 is het gebouw eigendom van de provincie Antwerpen, die het geleidelijk restaureert en openstelt.
Foto: Koen De Vlieger-De Wilde
Tags: Kasteel d'Ursel Hingene Bornem archeonet geotagged geo:lon=4.271 geo:lat=51.10 antwerpen Kasteel d'Ursel
Het verhaal van het kasteel van Bornem is ontegensprekelijk verbonden met de aanwezigheid van de Schelde en begint in de Romeinse periode. Volgens de overlevering zou er toen op de plaats van het huidige kasteelsite een ronde wacht- of uitkijktoren zijn gebouwd in de Scheldemeander. Tijdens de 9de en 10de eeuw richtte men er een feodale burcht op als verdediging tegen de invallen van de Noormannen. Enkele funderingen en muuredelen uit de 11de eeuw bleven bewaard. Nadien deed het gebouw dienst als verblijfplaats van de heren van Bornem. Toen de Scheldebedding zich verplaatste, kwam het kasteel aan een dode arm te liggen. Het strategisch belang van de burcht verminderde hierdoor en ook het hart van de gemeente werd niet langer bereikbaar langs het water. Met de komst van de Spaanse edelman Pedro Coloma, die het domein aankocht in 1586, begon een nieuw hoofdstuk voor de geschiedenis van Bornem en die van het kasteel. Tijdens de 17de eeuw had het nieuwe renaissancekasteel veel te lijden onder oorlogsgeweld. De oude centrale burchttoren werd in 1687 gesloopt. Sinds 1780 is het domein eigendom van de familie de Marnix. Graaf Ferdinand Jozef liet in 1880 het bouwvallig geworden slot van Pedro Coloma slopen. Hendrik Beyaert maakte de plannen voor de volledige verbouwing van het kasteel met bijgebouwen, die na de dood van Beyaert werden voltooid door E. Janlet. In 1894 herrees het huidige massief aandoende kasteel dat dubbel omgracht is en aansluiting vindt bij de neogotiek. Het interieur beschikt over een rijke verzameling kunstschatten zoals schilderijen, meubelen, kantwerk en Chinees porselein. De gerestaureerde bibliotheek bevalt ondermeer een fraaie collectie handgeschreven boeken. De toegangsbrug met twee wachttorentjes dateert van 1895. De bijgebouwen in baksteen zijn gelegen binnen de eerste omgrachting en vormen als het ware een minidorpje. Ze zijn momenteel ingericht als museum voor koetsen en attributen voor het optuigen van paarden.
Uniek voor het domein is de eendenkooi op de Oude Schelde, een constructie van trechtervormige vangpijpen die werden overkoepeld met gaasdraad en die uitmonden in een fuik. De kooi werd geïnstalleerd als systeem om eenden te vangen zonder ze te moeten schieten. Aanvankelijk ving men de eenden voor consumptie, nadien alleen nog voor wetenschappelijk onderzoek. De oorsprong van de kooi gaat terug tot 1318. De nieuwe versie uit 1534 werd aanzienslijk verbeterd door Pedro Coloma in 1612.
Foto: Walter Verstraeten
Tags: Kasteel Marnix de Sainte-Aldegonde Kasteel Bornem archeonet geotagged geo:lon=4.2167 geo:lat=51.1029 antwerpen
Het verhaal van het kasteel van Bornem is ontegensprekelijk verbonden met de aanwezigheid van de Schelde en begint in de Romeinse periode. Volgens de overlevering zou er toen op de plaats van het huidige kasteelsite een ronde wacht- of uitkijktoren zijn gebouwd in de Scheldemeander. Tijdens de 9de en 10de eeuw richtte men er een feodale burcht op als verdediging tegen de invallen van de Noormannen. Enkele funderingen en muuredelen uit de 11de eeuw bleven bewaard. Nadien deed het gebouw dienst als verblijfplaats van de heren van Bornem. Toen de Scheldebedding zich verplaatste, kwam het kasteel aan een dode arm te liggen. Het strategisch belang van de burcht verminderde hierdoor en ook het hart van de gemeente werd niet langer bereikbaar langs het water. Met de komst van de Spaanse edelman Pedro Coloma, die het domein aankocht in 1586, begon een nieuw hoofdstuk voor de geschiedenis van Bornem en die van het kasteel. Tijdens de 17de eeuw had het nieuwe renaissancekasteel veel te lijden onder oorlogsgeweld. De oude centrale burchttoren werd in 1687 gesloopt. Sinds 1780 is het domein eigendom van de familie de Marnix. Graaf Ferdinand Jozef liet in 1880 het bouwvallig geworden slot van Pedro Coloma slopen. Hendrik Beyaert maakte de plannen voor de volledige verbouwing van het kasteel met bijgebouwen, die na de dood van Beyaert werden voltooid door E. Janlet. In 1894 herrees het huidige massief aandoende kasteel dat dubbel omgracht is en aansluiting vindt bij de neogotiek. Het interieur beschikt over een rijke verzameling kunstschatten zoals schilderijen, meubelen, kantwerk en Chinees porselein. De gerestaureerde bibliotheek bevalt ondermeer een fraaie collectie handgeschreven boeken. De toegangsbrug met twee wachttorentjes dateert van 1895. De bijgebouwen in baksteen zijn gelegen binnen de eerste omgrachting en vormen als het ware een minidorpje. Ze zijn momenteel ingericht als museum voor koetsen en attributen voor het optuigen van paarden.
Uniek voor het domein is de eendenkooi op de Oude Schelde, een constructie van trechtervormige vangpijpen die werden overkoepeld met gaasdraad en die uitmonden in een fuik. De kooi werd geïnstalleerd als systeem om eenden te vangen zonder ze te moeten schieten. Aanvankelijk ving men de eenden voor consumptie, nadien alleen nog voor wetenschappelijk onderzoek. De oorsprong van de kooi gaat terug tot 1318. De nieuwe versie uit 1534 werd aanzienslijk verbeterd door Pedro Coloma in 1612.
Foto: Jos Winckelmans
Tags: Kasteel Marnix de Sainte-Aldegonde Kasteel Bornem archeonet geotagged geo:lon=4.2167 geo:lat=51.1029 antwerpen